زانوی پرانتزی در واقع نوعی انحراف محور اندام در استخوان های اطراف زانو میباشد. منشاء آن اغلب از استخوان تیبیا (درشت نی) وگاهی از قسمت پایین استخوان ران (فمور) است.

اگر در حالت ایستاده در حالی که مچ هر دو پا به هم چسبیده است ، از روبرو به زانو نگاه کنیم ، در حالت طبیعی زانو ها به هم چسبیده اند یا فاصله کمی دارند.

در زانوی پرانتزی این فاصله زیاد می شود و شکل ظاهری دو اندام در کنار هم شبیه به دو پرانتز ( ) می شود.

علت ایجاد زانوی پرانتزی (ژنوواروم) چیست؟

پس از تولد و تا یکسالگی زانو ظاهری پرانتزی دارد که بتدریج در ۴ تا ۷ سالگی به فرم طبیعی میرسد.زانوی پرانتزی می تواند در اثر عوامل ژنتیک و هر عاملی که منجر به اختلال در عملکرد صفحه رشد اطراف زانو شود ایجاد شود. مهمترین عوامل ایجاد ژنوواروم عبارتند از:

۱:بیماری ریکتز (نرمی استخوان ناشی از کمبود یا مقاومت به ویتامین D در کودکان)

۲.شکستگی های اطراف زانو

۳.اختلالات مادرزادی رشد اندام تحتانی

۴.عفونت های مفصل و اطراف مفصل زانو

۵. بیماری های روماتیسمی مفصل زانو قبل از بلوغ اسکلتی

زانوی پرانتزی چه عوارضی ایجاد می کند؟

در موارد خفیف مشکل خاصی ایجاد نمی شود ولی در موارد شدید انحراف زانو ، بعلت اینکه فشار وزن بطور مساوی در سطح غضروف مفصل زانو پخش نمی شود بتدریج ساییدگی مفصل ، درد و آرتروز زودرس ایجاد می شود.

همچنین در زانوی پرانتزی شدید امکان دارد بتدریج رباط های جانبی و داخلی زانو دچار کشیدگی شود و بعلت افزایش طول، عملکرد خود را از دست بدهد . در این موارد بیمار علاوه بر درد دچار احساس ناپایداری و خالی کردن زانو می شود.

درمان زانوی پرانتزی چیست؟

در موارد خفیف و بدون درد اغلب نیاز به جراحی وجود ندارد وبا کاهش وزن و تقویت عضلات اطراف زانو می توان از ایجاد آرتروز زانو تا حد زیادی جلوگیری کرد. بطور کلی استفاده از زانو بند و بریس و یا کفش طبی تاثیری در اصلاح یا جلوگیری از پیشرفت زانوی پرانتزی ( ژنو واروم) ندارد.

چه زمانی زانوی پرانتزی نیاز به جراحی دارد؟

۱: در مواردیکه ژنوواروم با درد مزمن و مقاوم به درمان وجود دارد

۲: زانوی پرانتزی که با ناپایداری و احساس خالی کردن زانو همراه باشد

جراحی اصلاح زانوی پرانتزی چگونه انجام می شود؟

در عمل جراحی استوتومی در واقع یک شکستگی کنترل شده بصورت یک برش استخوانی در استخوان تیبیا (درشت نی) ایجاد می شود سپس اصلاح انحراف انجام شده و در مرحله آخر محل برش استخوان با پیچ و پلاک ثابت می شود.

مراقبت های پس از جراحی اصلاح زانوی پرانتزی چیست؟

پس از جراحی نیازی به گچ یا آتل معمولا وجود ندارد.اغلب توصیه میشود که وزن گذاری به مدت ۸ تا ۱۲ هفته بر روی اندام مبتلا بصورت محدود و به چوب زیر بغل انجام شود.

عوارض جراحی اصلاح زانوی پرانتزی چیست؟

شایعترین عوارض این عمل جراحی عبارتند از:

۱:دیر جوش خوردن یا جوش نخوردن استخوان

۲:دردناک شدن محل جاگذاری پیچ و پلاک که اغلب نیاز به خروج پیچ و پلاک دارد

۳.عفونت

۴.لخته شدن خون در عروق ساق