چگونه رباط صلیبی قدامی پاره می شود ؟

به طور كلى مفصل زانو از دو استخوان اصلى تيبيا و فمور تشكيل شده كه در جلوى آن استخوان پاتلا (كشكك) قرار دارد. پايدارى مفصل زانو به دليل وجود رباط ها و بافت نرم و ليگامان هاى عضلات اطراف آن است و هيچگونه پايدارى استخوانى در اين ناحيه از بدن وجود ندارد.

يكى از مهمترين رباط هايى كه باعث تثبيت مفصل زانو مى شود رباط صليبى قدامى است. اين رباط از كنديل خارجى فمور شروع شده و به قسمت قدام تيبيا متصل مى شود. عملكرد اصلى اين رباط اين است كه مانع در رفتن زانو به سمت جلو مى شود. علاوه بر اين وظيفه ثانويه اين رباط اين است كه مانع از جا به جايى زانو به طرفين مى شود.
از ديگر وظايف اين رباط احساس دردى عمقى از زانو است  و به فرد كمك مى كند تا بتواند موقعيت فضايى خود را از زانو به هنگام راه رفتن درك كند و راه رفتنى مناسب و صحيح داشته باشد.
گفتنى است كه چهار رباط عصلى در زانو وجود دارند كه موجب پايدارى مفصل زانو مى شوند، از جمله؛
رباط صليبى قدامى (Acl)
رباط صليبى خلفى (Pcl)
رباط جانبى داخلى (Mcl)
رباط جانبى خارجى (Lcl)

 

اگر شما نیز با توجه به سن و سبک زندگیتان علائمی شبیه این دارید جهت مشاوره یا رزرو نوبت میتوانید ازاین لینک اقدام نمایید.

 

پارگى رباط صليبى قدامى چگونه اتفاق می افتد؟

پارگى رباط صليبى قدامى در حقيقت كندگى و جدا شدگى رباط صليبى از محل اتصالات استخوانى و يا پارگى در قسمت هاى ميانى است. پارگى رباط صليبى قدامى نوعى از پارگى است كه بيشتر در بين ورزشكاران شايع است و رخ مى دهد اما مى تواند افراد عادى نيز در اثر ضربه، تصادف و يا تروما ديده شود. اما به هر حال مهمترين علت پارگى رباط صليبى قدامى آسيب هاى ورزشى است كه بيشتر در ورزش هايى مانند فوتبال، واليبال و بسكتبال رخ مى دهد. گفتنى است كه اين پارگى به دنبال چرخش ناگهانى زانو و وارد آمدن فشار زياد روى رباط صليبى قدامى اين رباط دچار پارگى شده و يا از جا كنده مى شود و در نتيجه علائم خاصى را از خود نشان مى دهد. به طور كلى اينطور به نظر مى رسد كه اين عارضه در زنان شايع تر از مردان است. لازم به ذكر است كه هميشه اينطور نيست كه رباط صليبى قدامى به تنهايى آسيب ببيند و در بسيارى از موارد پارگى اين رباط با آسيب ديدگى منيسك(داخلى، خارجى)، رباط صليبى خلفى، رباط هاى جانبى و يا شكستگى استخوان زانو همراه است.
 

علائم و نشانه هاى پارگى رباط صليبى قدامى زانو چیست؟

معمولاً فرد به دنبال پيچش ناگهانى زانو و يا وارد شدن ضربه ناگهانى به زانو ممكن است صدايى مانند صداى “پاپ” در زانوى خود بشنود اما احتمال دارد اين صدا شنيده هم نشود. ممكن است فرد به دنبال اين آسيب دچار تورم و دردى شديد در ناحيه زانو شود. بسيارى از افراد به دنبال وارد شده ضربه به زانو به راحتى قادر به راه رفتن هستند و در وهله اول متوجه پارگى رباط صليبى نمى شوند، بنابراين ممكن است كه اين درد را تحمل كرده و علائم آن را ناديده بگيرند.
گفتنى است كه ممكن است فرد در ابتدا دچار آسيبى جزئى باشد و درد شديدى حس نكند اما به تدريج علائم ظاهر مى شوند و فرد دچار تورم و التهاب زانو ناشى از خونريزى داخلى مى شود. اين تورم در ساعت هاى اوليه بعد از آسيب ايجاد شده و سبب دردناكى و تورم زانو مى شود. در برخى از موارد اين علائم مى تواند با درمان هاى ساده و ابتدايى كنترل شود اما در صورتى كه پارگى رباط به صورت كامل باشد، افراد همگام راه رفتن در زانوى خود حس ناپايدارى و سستى دارند، اين بيماران به اصطلاح از عبارت “خالى كردن زانو در زير پا” استفاده مى كنند. بنابراين هنگامى كه اين افراد مى خواهند بپرند يا راه بروند در زانوى خود احساس لقى و حالى شدن مى كنند. همچنين در مواردى كه پارگى رباط صليبى با آسيب ديدگى منيسك همراه باشد ممكن است فرد هنگام راه رفتن احساس قفل كردن در زانو نيز داشته باشد.
به طور كلى احساس درد، التهاب و ناپايدارى زانو سه نشانه اصلى پارگى رباط صليبى قدامى در زانو هستند.
 

انواع آسیب هاى رباط صليبى قدامى

به طور كلى پارگى رباط صليبى قدامى سه نوع عمده دارد؛
 
– رباط صليبى به دنبال وارد شدن ضربه ممكن است فقط دچار يك كشيدگى شده باشد كه اين كشيدگى مى تواند با مراعات و رعايت اصول درمانى تجويز شده از سوى پزشك بهبود پيدا كند و براى بيمار عارضه خاصى به جا نگذارد.
 
– همچنين ممكن است اين رباط دچار پارگى شده باشد اما اين پارگى به صورت كامل نباشد و تنها درصد خاصى از رباط دچار پارگى شده باشد. در اين نوع آسيب ديدگى بسته به نياز فرد ممكن است كه اين آسيب علامت دار شود و نياز به عمل جراحى باشد يا با ساير درمان هاى معمولى بهبود پيدا كند.
 
– در شديدترين نوع اين آسيب رباط صليبى قدامى به طور كامل دچار پارگى مى شود و هيچگونه ارتباطى در آن وجود ندارد و به طور كل رباط فاقد عملكرد مى شود.
همانطور كه گفته شد پارگى رباط صليبى مى تواند با آسيب هاى منيسك و ساير عوارض در داخل زانو همراه باشد.
 

چرا زنان بيش از مردان در معرض پارگى رباط صليبى قدامى قرار دارند؟

– اندازه کوچکتر و شکل متفاوت شکاف بین بطنی
– لگن بزرگ تر و زاویه Q بیشتر
– سست و ضعيف تر بودن رباط بانوان
– تفاوت رباط كف پا
– عوامل عصبى عضلانى
 

چه عواملى خطر پارگى رباط صليبى قدامى را افزايش مى دهد؟

عوامل محيطى مانند (اصطكاك بين كفش و زمين بازى) و عوامل آناتومى مانند (وجود شكاف باريك بين فضاى استخوان ران يا عوامل هورمونى) مى تواند ريسك ابتلا به اين عارضه را افزايش دهد. لازم به ذكر است كه اين عارضه و آسيب، با ناپایداری مفصلی و عملكرد حاد زانو همراه است که مى تواند منجر به مشكلاتى مانند استئوآرتریت و آسیب ديدگى منیسک زانو همراه باشد. بی ثباتی زانو در اين شرايط، سبب کاهش فعالیت شده و كيفيت زندگى فرد را كاهش مى دهد.
 
 
پارگی رباط صلیبی ACL

 

روش هاى درمان پارگى رباط صليبى قدامى زانو

 چنانچه پيش تر نيز گفته شد معمولاً فرد به دنبال وارد آمدن تروما و ضربه به زانو و پيچ خوردگى زانو دچار تورم شديد در زانو مى شود. در اين وضعيت توصيه مى شود كه بيمار هرچه سريع تر به پزشك مراجعه كند تا حداقل عمسى راديولوژى از زانوى او به عمل بيايد. لازم به ذكر است كه در بعضى موارد كه پارگى رباط صليبى قدامى با شكستگى زانو همراه است نياز به درمان و مراقبت هاى پزشكى اورژانسى وجود دارد.
در مواردى كه مشكل اورژانسى در زانو وجود نداشته باشد در وهله اول بهترين كار بى حركت كردن زانو، گذاشتن كمپرس سرد بر روى زانو و استفاده از داروهاى مسكن براى كاهش درد و تورم زانو است. بنابراين زانو بايد بى حرمت باشد و براى راه رفتن نيز بيمار از عصاى دير بغل استفاده كند تا فشار زيادى بر زانو وارد نشود.
گفتنى است كه بهتر است در اكثر موارد در همان وهله اول آزمايش MRI انجام شود، چراكه در خيلى از موارد پارگى رباط صليبى با آسيب هاى منيسك همراه است و اگر منيسك به صورت دسته سطلى يا (bucket handle) پاره شده باشد و لاى مفصل زانو گير كرده باشد، بايد پارگى رباط صليبى و پارگى منيسك به صورت اورژانسى درمان شود.
در ساير موارد بهتر است كه به مدت يك الى چند هفته به زانو استراحت و فرصت داده شود تا التهاب، تورم و درد زانو كاهش پيدا كند و دامنه حركتى آن بهبود يابد و مقدارى حركات فيزيوتراپى به صورت اوليه شروع شود. لازم به ذكر است كه پس از گذشت دو الى سه هفته بهتر است كه معاينه مجدد انجام شود و در صورتى كه فرد در اين مرحله داراى علائم خاصى بود بايد عمل جراحى انجام شود.
همچنين در صورتى كه فرد مشكل حاد اورژانسى نداشته باشد بعد از كاهش درد پزشك معاينات خاصى را انجام مى دهد. در گذشته در صورتى كه فرد دچار حالى كردن زانو نبود و اگر خود بيمار نيز تمايلى به جراحى نداشت عمل جراحى انجام نمى شد. اما امروزه معاينه اى دقيق وجود دارد به نام معاينه “پيبوت” كه توسط پزشك متخصص انجام مى شود و در صورتى كه معاينه پيبوت يا خالى كردن زانو در زير دست جراح تشخيص داده شود، توصيه مى شود كه حتما جراحى بازسازى رباط صليبى قدامى صورت گيرد. البته بسيارى از پزشكان توصيه مى كنند كه قبل از انجام عمل جراحى حداقل چند جلسه فيزيوتراپى و يا ورزش هاى تقويتى زانو انجام شود، چراكه اين كار در نتيجه عمل و روند بهبودى به فرد كمك مى كند.
 

جراحى رباط صليبى قدامى

براى جراحى رباط صليبى قدامى روش هاى مختلفى وجود دارد. معمولاً جراحى رباط صليبى قدامى به صورت بازسازى انجام مى گيرد و ترميم به جز در مواردى نادر مقدور نيست. براى بازسازى نياز به بافتى وجود دارد كه به جاى رباط آسيب ديده در داخل بدن قرار گيرد. براى اين كار مى توان از تاندون هاى همسترينگ بيمار، تاندون عضلات چهار سر، تاندون عضله كشكك و يا در برخى موارد از تاندون هاى اهدايى از جسد استفاده كرد.
روش عمده جراحى به صورت جراحى آرتروسكوپى يا همان جراحى بسته و ليزرى است كه از طريق برش هاى كوچكى در زانو انجام مى شود. در اين روش يك تونل در كنديل خارجى استخوان ران و يك تونل در استخوان تيبيا ايجاد شده و اين تاندون از داخل تاندونى بازسازى كننده عبور داده مى شود و توسط ابزار مخصوص در اين تونل ها فيكس مى شود. در صورت آسيب ديدگى منيسك هم زمان با اين جراحى اقدامات لازم جهت درمان منيسك نيز توسط جراح صورت مى گيرد.
بعد از عمل جراحى بنا به صلاح ديد جراح مدتى پا بى حركت است و طبق پروتكل هاى درمانى متفاوت هر جراح يك روش فيزيوتراپى را براى بيماران تجويز مى كنند.
گفتنى است كه براى دستيابى به نتايج مطلوب علاوه بر تكنيكى كه جراح مورد استفاده قرار مى دهد، پيروى بيمار از دستورالعمل هاى پزشك نيز از اهميت زيادى برخوردار است.
برخى از بيماران سوال مى پرسند كه چه زمان مى توان به فعاليت هاى ورزشى بازگشت؟ در پاسخ به اين سوال بايد گفت زمانى كه بيمار جلسات فيزيوتراپى را به خوبى و مداوم انجام داده باشد و قدرت عضلات خود را بازيابى كرده باشد اما به طور كلى ٩ الى ١٢ ماه زمان لازم است تا اين تاندون بازسازى شود و عضلات قدرت خود را پيدا كنند تا فرد بتواند به انجام فعاليت هاى ورزشى خود بازگردد.
 

در صورتى كه عمل جراحى بازسازى رباط صليبى انجام نشود چه اتفاقى مى افتد؟

همانطور كه گفته شد يكى از مهمترين دلايل انجام عمل جراحى بازسازى رباط صليبى تست پيبوت و يا همان آزمايش خالى كردن  زانو توسط جراح است و اگر نتيجه اين آزمايش مثبت باشد نياز به عمل جراحى وجود دارد.
گفتنى است در صورتى كه نتيجه آزمايش مثبت باشد و جراحى صورت نگيرد اين خالى كردن زانو به مرور زمان منجر به پارگى منيسك ها و آسيب به غضروف هاى مفصل زانو مى شود و در نتيجه پس از مدتى منجر به بروز آرتروز  زانو و ساييدگى زودرس مى شود. بنابراين در صورت مثبت بودن نتيجه آزمايش بهتر است در اسرع وقت نسبت به بازسازى رباط صليبى قدامى اقدام شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *