درد زانو یک مشکل رایج در بین انسانها از جمله در سنین بالای ۵۰ سال است
و دلایل مختلفی میتواند داشته‌باشد، از مشکلات توارثی تا آسیب‌های محیطی و
سبک زندگی. گاهی این دردها را میتوان با تغییر سبک زندگی و انجام یک‌سری
حرکات ورزشی از بین برد، گاهی دارودرمانی توصیه میشود اما گاهی هم مشکلاتی
جدی وجود دارند که جز با عمل جراحی راه درمانی دیگری ندارند. مانند هر
مشکل دیگری مرحله‌ی اول حل مشکل، شناسایی مشکل و دلایل ایجاد آن است که
توسط پزشک متخصص صورت می‌گیرد. راهکارهای درمانی نیز باید مطابق با صلاحدید
پزشک متخصص باشند. آنچه در این مطلب می‌خوانید نگاهی گذرا بر روشهای
درمانی رایج است.
اگر شما نیز با توجه به سن و سبک زندگیتان علائمی شبیه این دارید جهت مشاوره یا رزرو نوبت میتوانید از این لینک اقدام نمایید
۱٫ عمل جراحی
معمولا در صورتی از عمل جراحی استفاده میشود که روشهای درمانی دیگر
قابل اعمال نبوده یا با شکست مواجه شوند. امروزه روشهای بکاربرده‌شده در
اعمال جراحی به سمت کمتر تهاجمی‌بودن سوق داده شده‌اند که درد کمتری ایجاد
کرده، زمان بازیابی سلامتی بیمار را کاهش داده و هزینه‌ی کمتری را به بیمار
تحمیل میکند. ایجاد سوراخ‌های کوچک در محل جراحی بجای برش کل بافت و
استفاده از لیزر بجای چاقو و تیغ از جمله‌ی پیشرفت‌ها در این حوزه است. در
ادامه به روشهای مختلف جراحی زانو اشاره میکنیم:
آرتروسکوپی
معمولا اولین روش جراحی جهت درمان آسیب‌های زانو در بین روشهای جراحی است. در این روش یک یا چند حفره در کنار مفصل زانو ایجاد میشود. سپس یک دوربین کوچک از یک حفره وارد شده که پزشک بوسیله‌ی آن میتواند به مشاهده، تشخیص و درمان آسیب‌دیدگی بپردازد بنابراین روشی
کم‌تهاجمی محسوب میشود.
متداولترین کاربردهای آرتروسکوپی
- برش غضروف آسیب‌دیده
- برش بافت‌های آسیب‌دیده و مرده در محل زانو (دبریدمان)
- ترمیم پارگی مینسک یا خارج‌کردن قسمتی از آن در صورت لزوم
- خارج‌کردن بافت ملتهب سینوویال
- ترمیم با خارج‌کردن شکستگی‌های استخوان در محل زانو
- درمان شل‌بودن زانو
استئوتومی زانو
این عمل جهت تصحیح طول استخوان، بلندکردن یا کوتاه‌تر کردن آن، یا تصحیح امتداد استخوان استفاده میشود. در استئوتومی زانو استخوان بیمار را بصورت کنترل‌شده برش و تصحیح میکنند و سپس بوسیله‌ی پیچ و پلاک و گج‌گیری فیکس میکنند.
تعویض جزئی مفصل زانو
گاهی استخوان‌ها یا غضروف در محل زانو دچار آسیب‌دیدگی می‌شوند که
میتوان بخش آسیب‌دیده را برش داده و با ایمپلنت‌ها و مواد مصنوعی جایگزین
کرد. به دلیل اینکه آسیب‌ها محدود به بک سمت زانو هستند، بنابراین بهترین
روش، روشی خواهدبود که بدون آسیب به سمت سالم، بخش آسیب‌دیده را ترمیم کند.
این روش جراحی میتواند از آسیب‌های بیشتر و در نتیجه تعویض کل زانو
جلوگیری کند.
تعویض کلی مفصل زانو
زمانی که استخوان‌ها در هر دو سمت زانو دچار آسیب غیرقابل ترمیم شوند
پزشک به تعویض کل زانو روی می‌آورد. در این حالت نیز از ایمپلنت‌هایی با
شکل‌هایی مکمل بر روی استخوان‌های ران و درشت‌نی استفاده میشود. بین دو
سطح نیز پلاستیک مقاومی بکار برده میشود که نقش غضروف را بازی میکند. این
روش درمانی نتایج قابل‌توجه و امیدوارکننده‌ای را در ترمیم و بهبود دردهای
زانو در آمریکا نشان می‌دهد.
۲٫ دارودرمانی
گاهی دردهای موضعی زانو را میتوان با استفاده از مسکن‌هایی مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم رفع کرد. مالیدن محل درد با کرم‌های حاوی مواد بی‌حس‌کننده مانند لیدوکایین یا کاسپاسین نیز میتواند مفید باشد. در مورد استفاده از دارو حتما باید از نظر پزشک متخصص پیروی کرد. از مصرف خودسرانه‌ی دارو جدا خودداری کنید.
۳٫ رفع درد زانو با حرکات ورزشی
در صورتیکه عضلات اطراف زانو تقویت شوند میتوانند با کاهش فشار وارده بر زانو از درد آن بکاهند. فیزیوتراپی و نوع حرکات ورزشی بستگی به محل و نوع آسیب در زانو خواهد داشت که توسط پزشک متخصص تعیین می‌شوند. گاهی نیز نیاز است تا افرادی که زندگی فعالی دارند نوع حرکت مفاصل خود را تصحیح کنند. با توجه به اینکه حرکات غلط میتوانند به آسیب بیشتر زانو شوند توصیه میشود در مورد نوع حرکات و نحوه‌ی انجام آنها با پزشک متخصص مشورت کنید.
۴٫ راه‌های التیام‌بخش دیگر
استراحت
گاهی لازم است تا از فعالیت‌هایی که فشار زیادی بر بدن از جمله زانو وارد میکنند دست کشید. گاهی یک یا دو روز استراحت میتواند کل درد زانو را التیام ببخشد. در صورتیکه آسیب جدی‌تر باشد، نیاز به استراحت بیشتری خواهدبود.
یخ
استفاده از یخ میتواند هم درد و هم التهاب را در محل درد کاهش دهد. گرچه این روش مفید است اما باید توجه داشت که هربار استفاده از یخ بیش از ۲۰ دقیقه طول نکشد، زیرا میتواند باعث آسیب به پوست و اعصاب شود. از کمپرس یخ برای کاهش تورم و التهاب و همچنین پس از آسیب‌دیدگی استفاده میشود.
گرما
گاهی کیسه‌ی آب گرم میتواند به رفع درد منجر شود. این روش بیشتر برای دردهای ناشی از گرفتگی عضلات مناسب است. معمولا استفاده از کمپرس آب گرم فورا پس از آسیب همچنین در بافت‌های ملتهب، گرم و ورم‌کرده توصیه نمی‌شود.
افزایش ارتفاع پا هنگام خواب
این کار باعث کاهش تورم پا میشود. میتوانید پا را بر روی یک سطح بلندتر از ارتفاع قلب قرار دهید.
ایجاد فشار
این کار میتواند از تجمع مایعات در بافت آسیب‌دیده جلوگیری کند. استفاده از بانداژ باید بصورتی باشد که از زانو بدون تداخل در گردش خون حمایت کند.