زانو از مهم ترین و در عین حال از پیچیده ترین بخش های بدن می باشد همچنین زانو مفصلی است که تحت فشار های زیادی قرار می گیرد . زانو بزرگترین مفصل بدن است و آسیب پذیری بالایی دارد . در این مقاله به بررسی آسیب های رایج زانو می پردازیم .
زانو از ساختار های مهم بسیاری تشکیل شده است که هر یک از آنها ممکن است آسیب ببیند . شایع ترین آسیب های زانو شامل شکستگی در اطراف زانو ، دررفتگی و پیچ خوردگی و پارگی بافت های نرم مانند رباط ها است . در بسیاری از موارد ، آسیب های وارده به زانو ، بیش از یک ساختار را درگیر می نماید . درد و تورم شایعترین علامت آسیب دیدگی زانو است . علاوه بر این ، ممکن است زانوی شما گیر کند یا قفل شود . بسیاری از آسیب های زانو باعث بی ثباتی می شوند . رایج ترین آسیب های زانو عبارت اند از :
شکستگی کشکک
شکستگی کشکک ممکن است فقط یک ترک کوچک در استخوان باشد ، یا به خرد شدن استخوان کشکک بیانجامد . در مواردی ممکن است با شکستگی کشکک ، تغییر شکل استخوان از روی پوست لمس و دیده شود . مردان بیش از زنان به این عارضه مبتلا می شوند . این شکستگی اغلب در رنج سنی میانسالی رخ می دهد . شکستگی کشکک زانو به طور معمول در اثر ضربه سخت به قسمت جلوی زانو یا افتادن روی زانو ایجاد می شود . گاهی نیز شکستگی کشکک ممکن است در اثر انقباض شدید عضلات ران باشد .
در رفتگی
در رفتگی زمانی اتفاق می افتد که استخوان های زانو به طور کامل یا جزئی از جای خود خارج شوند . به عنوان مثال ، استخوان ران ، استخوان درشت نی یا کشکک از تراز خارج شوند . در رفتگی می تواند در اثر نا هنجاری در ساختار زانوی فرد ایجاد شود . در افرادی که ساختار طبیعی زانو دارند ، در رفتگی اغلب ناشی از ضرباتی است که در نتیجه سقوط ، تصادفات و حوادث ورزشی ایجاد می شود . رادیوگرافی ساده می تواند در رفتگی زانو را تایید کند . همچنین برای دیدن آسیب های لیگامانی از MRI استفاده می شود . در موارد شک به آسیب عروقی می توان از آنژیوگرافی استفاده نمود .
آسیب رباط صلیبی قدامی ACL
رباط صلیبی قدامی یکی از رباط های مهم مفصل زانو است . این رباط ازجمله رباط هایی است که به هنگام فعالیت های شدید آسیب می بیند . در ورزشکاران حرفه ای پارگی رباط متقاطع قدامی شایع است و به پارگی ACL معروف است . اگر نیروی اعمال شده خیلی زیاد باشد ، احتمال پارگی رباط طرفی داخلی و منیسک داخلی به همراه پارگی رباط صلیبی قدامی وجود دارد . پارگی رباط صلیبی قدامی زمانی اتفاق می افتد که در اثر ضربه ، انتهای فوقانی درشت نی ( تیبیا ) نسبت به ران ( فمور ) به سمت جلو رانده شود یا زانو شدیدا به سمت عقب حرکت کند( هیپراکستنشن زانو ) .
شایعترین مکانیسم پارگی رباط صلیبی قدامی چرخش زانو به خارج به همراه والگوس زانو است . محل پارگی ممکن است در ناحیه اتصال این رباط به انتهای تحتانی ران ، انتهای فوقانی درشت نی و یا در وسط باشد .
پارگی رباط صلیبی خلفی PCL
پارگی رباط صلیبی خلفی نسبت به پارگی رباط صلیبی قدامی شیوع کمتری دارد . آسیب این لیگامان ممکن است به صورت کشیدگی باشد و یا ممکن است لیگامان دچار پارگی ناقص یا پارگی کامل شود . پارگی ناقص معمولا شایع تر است و اکثرا نیاز به جراحی ندارد . شیوع آسیب حاد رباط صلیبی خلفی زانو در دامنه سنی ۱۸ تا ۴۴ سال بیشتر دیده می شود هرچند که در سنین بالاتر نیز به علت فرسودگی در رباط ها و مفاصل ، احتمال پارگی در رباط صلیبی خلفی وجود دارد .
آسیب‌های PCL عمدتا به دلیل ضربه مستقیم به زانویی که در حالت خم شده قرار دارد ایجاد می‌شوند ، به عنوان مثال افتادن روی زانوی خم شده در فعالیت های ورزشی پر برخورد مانند فوتبال و یا برخورد زانوی سرنشین جلوی وسیله نقلیه به داشبورد در تصادفات رانندگی . علاوه بر آن موارد دیگری مانند آسیب های قبلی در مفصل زانو نیز ممکن است فرد را مستعد پارگی رباط صلیبی خلفی زانو نماید .
صدمات رباط های جانبی
این دسته از آسیب ها معمولا در اثر نیرویی ایجاد می شوند که زانو را به پهلو هل می دهد . این ها اغلب آسیب های تماسی هستند . آسیب های MCL معمولا در اثر ضربه مستقیم به قسمت خارجی زانو رخ می دهند و بیشتر در ورزش اتفاق می افتد . ضربه هایی که به داخل زانو وارد می شود و زانو را به بیرون فشار می دهد ، ممکن است به رباط جانبی آسیب برساند . البته پارگی رباط جانبی کمتر از سایر آسیب های زانو رخ می دهد .
پارگی مینیسک
معمولا گیر افتادن مینیسک بین دو استخوان ران و ساق پا در هنگام حرکت کردن زانو ، باعث پارگی مینیسک می شود . اغلب پارگی های مینیسک در قسمت داخلی زانو ایجاد می شود ، چون این قسمت از مینیسک بیشتر در معرض گیر افتادن بین دو استخوان متحرک مفصل زانو می باشد . پارگی های مینیسک جزء شایع ترین آسیب های زانو هستند .
ورزشکاران ، خصوصا آن هایی که ورزش های برخوردی انجام می دهند ، در خطر پارگی مینیسک زانو قرار دارند . البته ، هر کسی در هر سنی ممکن است دچار پارگی مینیسک شود .
پارگی تاندون کشکک
عضلات چهار سر ران و تاندون های کشکک می توانند کشیده و پاره شوند . اگرچه پارگی تاندون کشکک در هر فردی می تواند ایجاد شود ؛ ولی اغلب در افراد میانسالی که ورزش هایی توام با دویدن و پرش انجام می دهند ؛ بیشتر دیده می شود . سقوط ، وارد کردن نيروي مستقيم به جلوي زانو و فرود نادرست روی زانو پس از پرش ، از دلايل شايع آسيب هاي تاندون زانو است .