در جراحی تعویض اولیه ی مفصل زانو از پروتز زانو استفاده می شود . این پروتزها به گونه ای طراحی شده اند که ماندگاری چند ساله و طولانی مدت داشته باشند . در مواردی ممکن است زانوی دارای پروتز دچار مشکل شود و عملکرد پروتز را دچار اختلال کند . در این موارد نیاز است که عمل تعویض مجدد مفصل زانو انجام شود . در این جراحی همه یا بخشی از پروتز زانو برداشته می شود و با اجزای جدید جایگزین می شود . در این مقاله به بررسی این جراحی می پردازیم .
جراحی تعویض مجدد مفصل زانو چگونه انجام می شود ؟
جراحی تعویض مجدد مفصل زانو انواع مختلفی دارد و جزو جراحی های پیچیده محسوب می شود . در برخی موارد پروتز بطور کامل برداشته می شود و با اجزای از پیش ساخته شده ی فلزی یا پیوند استخوان جایگزین می شود . برداشتن پروتز اولیه می تواند با از دست رفتن بخشی از استخوان بیمار همراه باشد . همچنین در اکثر اوقات قبل از انجام عمل مجدد ، استخوان بیمار دچار پوکی شده و مقدار زیادی از آن از بین رفته است و مکان مناسبی برای جاگذاری پروتز وجود ندارد . در مواردی که به علت آسیب دیدن استخوان جراح نتواند از ایمپلنت استاندارد برای عمل استفاده کند ، از ایمپلنت های ضخیم تر و بلند استفاده می شود تا حمایت بیشتری از استخوان دریافت کند . به این دلایل این جراحی جزو عمل های پیچیده محسوب می شود .
عوامل تخریب پروتز زانو
عمر پروتز مصنوعی تا حد زیادی به نحوه ی نگهداری توسط بیمار بستگی دارد . کارهایی مانند دو زانو نشستن ، چهارزانو نشستن ، زمین خورد و تروماهایی که مستقیم به زانو وارد میشود باعث تخریب پروتز زانو می شوند . همچنین عارضه ی تخریب پروتز در افرادی که وزن بالایی دارند محتمل تر می باشد .
علائم نیاز به جراحی مجدد تعویض مفصل زانو چیست ؟
علائمی که در صورت مشاهده احتمالا نیاز به جراحی مجدد تعویض مفصل زانو می باشد موارد زیر می باشد :
- بروز درد
- سایش و یا شل شدن پروتز
- کاهش قدرت و عملکرد زانو
- شکسته شدن استخوان های اطراف پروتز
- عفونت
یکی از مهم ترین علل تعویض مجدد مفصل عفونت می باشد که ممکن است در اوایل انجام جراحی و یا چند سال بعد رخ دهد . در برخی موارد شکسته شدن خود پروتز منجر به تجمع ذرات ریزی اطراف مفصل می شود که باعث می شود استخوان اطراف مفصل تحلیل رود . پزشک برای بررسی این علائم از گرافی های تهیه شده استفاده می کند . همچنین مایعات مفصلی و معاینات بالینی به مختصص ارتوپد در تشخیص صحیح و انتخاب روش درمانی مناسب کمک می کند .
دوره ی نقاهت جراحی مجدد تعویض مفصل زانو
- طول دوره ی نقاهت این جراحی در مقایسه با جراحی تعویض مفصل زانو متفاوت است و در برخی افراد طولانی تر خواهد بود .
- در دوره ی نقاهت باید از داروهای رقیق کننده ی خون جهت پیشگیری از لخته شدن خون استفاده کرد .
- در این دوره بیمار باید به مدت یک یا دو ماه در جلسات فیزیوتراپی شرکت کند .
- همچنین برای راه رفتن باید از عصا و یا واکر استفاده شود . وارد آمدن فشار به تقویت استخوان و عضلات اطراف پروتز کمک می کند . مانند جراحی تعویض مفصل زانو بیمارباید تلاش کند که سریع تر بتواند راه برود .
عوارض جراحی تعویض مجدد مفصل زانو
مهم ترین عوارض احتمالی این جراحی موارد زیر می باشد :
- لخته شدن خون در ورید های عمقی اندام تحتانی
- بروز عفونت
- احتمال بروز عفونت در این جراحی دو برابر بیشتر از جراحی اولیه می باشد .
- استخوان سازی نابجا
- بروز مشکل در زخم های جراحی
لق شدن مفصل مصنوعی که احتمال بروز این عارضه در مقایسه با جراحی اول بیشتر است و در صورت بروز باید جراحی مجدد انجام شود . در صورت بروز این عارضه و ایجاد محدودیت شدید حرکتی در ناحیه ی مفصل ، لازم است که جراحی دیگری جهت خارج کردن استخوان های اضافی انجام شود . احتمال بروز مشکلاتی همچون دیر خوب شدن محل جراحی و یا تیره شدن قسمتی از پوست وجود دارد که در مقایسه با جراحی اولی این احتمال بیشتر است.